ÇOCUKLARDA ÜSTÜN ZEKA
Üstün zeka nedir?
Ailelerin en çok merak ettiği konulardan bir tanesidir. Çocuğum üstün zekalı mı sorusunu sık sık duyarız.
Aynı şartlar altında olduğu halde zeka düzeyini yaşıtlarından daha iyi kullanan bireylere üstün zekalı denir. Üstün zekalı çocukların beynindeki sinaptik bağ oluşumları normal çocuklara göre daha fazladır. Yani üstün zekalı çocuk ile normal çocuk arasında biyolojik bir farklılık vardır.
Peki çocuğumuzun üstün zekalı olduğunu nasıl anlarız? Bebeklikten itibaren el-kol-bacak hareketliliği yüksekse, dikkat süresi uzun ve güçlüyse, zorlukları kolayca aşıyorsa, hızlı öğreniyorsa ve öğrendiğini unutmuyorsa çocuğu daha yakından takip etmekte fayda var. Yine çocuğunuz çok soru soruyorsa, soyut kavramlara karşın muhakeme yeteneği güçlüyse, liderlik vasıfları varsa ve bunları sergiliyorsa bu işlerden az çok anlayan öğretmenlerden görüş alınabilir. Bu özelliklerin yanı sıra çocuğunuz problem çözmede başarılıysa, dil becerilerinde standardın üstündeyse ve güçlü betimleme yapıyorsa, farklı ilgi alanları ve yetenekleri varsa geçerliliği teste tabi tutabilirsiniz. Test tecrübesi olan bir psikolog güvenirliliği kanıtlanmış zeka testlerinden birini, hatta bir kaçını yapıp bir değerlendirme yapabilir. Yukarıda saydığımız gibi başka belirtiler de olabilir. Elbette bu belirtileri gösteren her çocuk da üstün zekalı değildir.
Ülkemizde kullanılmakta olan zeka testlerine göre 120 puan ve üzeri üstün zekâ olarak değerlendirilirken dahi seviyesi için 140 puan aşılmalıdır.
Bu testleri yapıp, özel insanların belirlenmesindeki amacımız; onların aileleri ve vatanımız için nimet olmalarıdır. Sayılarının çok az olduğunu ve doğru eğitim aldırıp, doğru davranış sergilediğinde ülkemiz için büyük insanlar yetiştirileceğini bilmeliyiz.
Çocuğunun üstün zekalı olduğu tespit edilen aileler, onları zeka geliştirici egzersizlerle desteklemelidirler. Burada çok önemli bir nokta var: Desteklenmeyen üstün zeka zamanla normal zeka seviyesine dönebilmektedir. Çocukların ilgi duyduğu alanlarda kurslara ve atölyelere katılım sağlamak, kendi okulunda destek eğitim odaları, okul dışında Bilsem gibi yerlere gitmek, aile içinde zeka oyunları oynamak gibi aktiviteler önemlidir. Diğer yandan çocukların sosyal gelişimlerine de katkıda bulunulmalıdır. Bunu başarmak içinse çocukların normal zekaya sahip olan yaşıtları ile vakit geçirmesi önerilir. Çocukların zihin arkadaşlığı ve duygu arkadaşlığı kurabilecekleri iki ayrı arkadaş grupları olmalıdır. Merak duyguları yüksek olan bu çocukların soruları doyurucu şekilde cevaplanmalıdır.
Çocukları iyi tanımak, üstün veya eksik yönlerini anlayıp yol almak doğru yol çizmek çok çok önemlidir.
